**توجه**

1- این فایل توسط گروه مهندسین برتر(فایل یار) نگارش شده است استفاده از فایل فقط برای خریدار ان مجاز می باشد و هرگونه استفاده برای کسانی که فایل خریداری ننموده اند شرعا حرام و قابل پیگیری حقوقی می باشد.

1-1-مقدمه

انسان درزندگی به دنبال معنایی می گرددكه به خاطرآن زندگی می كندوبارشدعقلانی فرددردوره نوجوانی توجه اوبه ارزشهاواعتقادات ، مفاهم حقیقت ، زیبایی ومرگ ونیستی كه دركل معنای زندگی است جلب می شود. نوجوان تمام روابط وباورهایی راكه دردوران كودكی بدون چون وچراپذیرفته است موردپرسش وتردیدقرارمی دهدوسعی می كندباتوجه به شخصیت شكل پذیرواستقلال جوی خودنظامی ازارزشها بدست آورد.

بسیاری ازنوجوانان همان طوركه (( آدلوم )) بیان می كند، وقتی برای اولین باربه دنیای اطراف خودمی نگرندوسعی می كنندتاشخصیت خودراارزیابی نماینداحساس می كنند كه درباره جهان ومعنای وجودانسان وحتی خودشان نیازمندپاسخ هستند( احمدی ، 1377 )

بنابراین دوران نوجوانی به سبب تغییرات شدیدجسمانی وروانی وازطرف دیگرانتظاراتی كه خانواده وجامعه ازنوجوان داردوسایرعواملی كه درروندرشدوتكامل نوجوان تاثیرمی گذاردبرحساسیت این دوره می افزاید.

براین اساس مسئله پذیرش نوجوان ، حمایت ، راهنمایی ومساعدت به نوجوان دركسب هویتی مستقل وارزشمندازاهمیت فراوانی برخورداراست . نوجوان دراین دوره نیازمنددریافت رهنمودهای اساسی جهت دستیابی به یك زندگی هوقمنداست . انسانهابه حفظ یكتایی وحدت ومركزیت خودتوجه دارنداما علاقمند به بیرون آمدن ازخودوارتباط باموجودات دیگروطبیعت هستند. انسانها برای كشف وجودخودعلاقمند ومایلندهویت شخصی خودراپیداكنندیاخلق كنندوآغازاین علاقمندی به دوران نوجوانی برمی گردد.

طبق نظریه اریكسون ، دراین دوران است كه فردنسبت به شخصیت خودآگاهی پیدامی كند ویك من [1] كه وحدت بزرگتری ازگذشته داردودرارتباط بایك گروه ، شغل ، جنس ، فرهنگ ومذهب است دراوشكل می گیرد.

دراین راستا ، عزت نفس یاارزش گذاشتن به ویژگیهای خودكه یكی ازموضوعات مهم وقابل بحث درباره رشدخودمحسوب می شودمی تواندبه شكل گیری یكی دیگرازجنبه های مهم رشدخودكه همان شكل گیری وتكوین هویت فردی است بیانجامد( براهنی ، 1378 )

ورودبه نوجوانی رااغلب تولددوباره می نامندچراكه فردباپشت سرگذاشتن دنیای كودكی خودوجست وجوی فرمنهاوباورهای جدیدبه دنبال تغییرانتظارات خودوهماهنگی باانتظارات والدین واجتماع برمی آیندوسرانجام به سوال « من كیستم ؟» درزندگی خودپاسخ می دهند.( اكبرزاده ، 1375 )

احساس عزت نفس درنوجوان ازنگرش والدین ومعلمین وهمسالانشان نسبت به آنهانشات می گیرد. عزت نفس نتیجه ارزشیابی خودانگاره است .بیشترنوجوانان به طورفراینده ای یك خودایده ال راكه درمقایسه دایمی باخودواقعی انسان است درخویشتن رشدمی دهند. نتیجه این ارزشیابی ، احساس خوب بودن یاخوب نبودن است.

همزمان بافاصله گرفتن ازبزرگسالان ومبارزه برای استقلال دراوایل نوجوانی خودآگاهی وانتقادازخوددرنوجوان زیادمی شود. خیال پردازی وآزمایشهای واقعی ورقابت پیشگی اواسط نوجوانی بتدریج به رشدعزت نفس منجرمی شود.

تجاربی كه نوجوان درجریان ایفای نقشهابه دست می آورندورفتارهای مناسب وموردپذیرش وتقویت دیگران ، موجبات تلفیق وهماهنگی عناصرتشكیل دهنده « خود » رادراواخردوره نوجوانی فراهم می آورد.( لطف آبادی، 1378 )

درنهایت نوجوان می كوشدباتلفیق این ارزشهاوارزیابی هابه تصویریك پارچه ای ازخوددست می یابد. درصورتی هم كه نظرهاوارزشهای والدین وهمسالان متفاوت ازهم باشنداحتمال پیدایش تعارض درنوجوان افزایش می یابدودچارحالت « سردرگمی هویت[2]» می شود. واین زمانی است كه درنوجوان بحران هویت حل نشده باشدوفردمفهوم یك پارچه ای ازخودیاسلسله معیارهای ارزیابی ارزشمندی خویش درزمینه های عمده زندگی نداشته باشد.( براهنی ، 1378 )

همان طوركه گفته شد، تثبیت هویت درسنین جوانی رخ می دهد. دراین دوره معمولااستقلال كامل ازوالدین وتصمیم گیری شخصی برای قبول مسیولیت زندگی حاصل می شود. توانایی جوانان برای درنظرگرفتن تمام جوانب مسایل ویافتن دانش نسبتاوسیع درباره هنجارهای اخلاقی واجتماعی وآگاهی ازضرورت یكپارچه بودن شخصیت بزرگسالی ، زمینه های لازم رابرای آنان فراهم آورده ،تابه تثبیت هویت وانجام خودبرسند.

دراین دوره هویت شخصی آنان به صورت باورهای عملی وارزشهاوطرح وبرنامه مشخص زندگی جلوه گرمی شود( لطف آبادی ، 1378 )

به طوركلی ، هویت نه تنهادارای بعدشخصی وفردی است بلكه دارای بعداجتماعی وجمعی نیزمی باشد.( هور، 1991 ، به نقل ازرایس ، 2001 )

هویت شامل اجزابسیاری ازجمله جنسی ، اجتماعی ، فیزیكی ، روانی ، اخلاقی ، ایدیولوژیك وشغلی وحرفه ای است كه مجموعه این اجزاخودراتشكیل می دهد.( مارسیاوهمكاران ، 1983 )

بطورخلاصه می توان اظهارداشت كه درفصل اول پژوهش ، ابتدادرموردچگونگی رشدشخصیت ونقش مهم آن درتبین وتشریح اختلالات روان شناختی مطالبی بیان شد. چراكه ازدیربازموردتوجه روان شناسان بوده است وسهم قابل توجهی درتعیین مسیربهنجاررشددارد- علاوه برآن دومولفه دیگركه درطول تاریخچه روان شناسی بحثهاونظریات فراوانی رابه خوداختصاص داده است « هویت »و « عزت نفس » می باشدكه درتمامی اختلالات روانی دارای نقش تعیین كننده ای هستند. همچنین این دومسئله بیشترخودرادردوره نوجوانی وجوانی نشان می دهدونقش كلیدی دراین دوران ایفامی كند. آنچه كه درواقع ، پژوهش حاضربایدجوابگوباشد، میزان همبستگی وچگونگی ارتباط هریك ازپایگاههای هویت باعزت نفس می باشد.

همان طوركه درفصل های گذشته راجع به آن بحث شدمادراین پژوهش ازنظریات روان شناسان بسیاری سودجستیم .

مارسیا درمطالعاتش به این نتیجه رسیدكه افرادپایگاههای تعلیق دارای منابع درونی اطمینان وامنیت وعزت نفس پایدارهستندوافرادپایگاه ممانعت وپراكندگی فاقدچنین منابعی هستند. ( مارسیا به نقل ازكروگر،1979 )

درمطالعه ای دیگر، كرامر، متذكرشدكه افرادپایگاههای هویت ممانعت ودستیابی هردوازعزت نفس بالایی برخوردارنددرصورتی كه افرادپایگاههای تعلیق وپراكندگی كه فاقدتعهدهستندازعزت نفس پایینی برخوردارند( كرامر، 1997 )

گلاسردوسینی درموردروابط متقابل عزت نفس وهویت می نویسند: « چگونگی برداشتهاونظریات دیگران نسبت به مادرروشن كردن هویت مانقش عمده ای برعهده دارد. ارزشیابی های ماازخودمان درارتباط باشرایط زندگی ، اوضاع اجتماعی واقتصادی نیزمبین هویت ماست وهمچنین تصورات مادرباره وضع جسمانی وشیوه لباس پوشیدن ، نوع هویت مارادرمقایسه بادیگران نشان می دهد»( گلاسروكرسینی ، 1975 ، 1973 )

فصل دوم كه شامل عناوینی ازجمله موضع گیری های نظری درخصوص هویت وعزت نفس كه خودشامل بخشهایی ازقبیل تعریف هویت وعزت نفس می باشد كه دراین بخش به تعریف مفهوم هویت وعزت نفس پرداخته شده است وسپس به بحث شكل گیری هویت پرداخته می شودطبق نظریه اریكسون درموردرشدروانی اجتماعی انسان ، پنجمین مرحله ازرشدروانی – اجتماعی « شكل گیری هویت » درمقابل پراكندگی می باشد.اودراین مورد تاكیدداردكه مراحل رشد هریك بطور مجزادردرون خودپایان نمی یابدبلكه بهم پیوسته ووابسته است . عوامل مختلفی برشكل گیری هویت تاثیرمی گذاردازجمله :عوامل شناختی ، والدین ، مدرسه وعوامل اجتماعی – فرهنگی ، تربیت تولدوفاصله سنی فرزندان دررفتارخودنوجوان وخیال پردازی هاو…

دربخش بعدی نیزبه نظریه های مربوط به هویت ازجمله نظریات بلوز – كگان – لووینگر – اریكون – گلاسر پرداخته می شود وهمچنین دربخش بعدی به نظریه های مربوط به عزت نفس ازجمله نظریات مردم – اریكسون – بندورا – كلی – مزلو وراجرزودردوبخش پایانی به مباحثی ازجمله یافته های پژوهش درخصوص موضوع ونتیجه گیری نیزپرداخته شده است .

فصل سوم روش پژوهش رامعرفی می كند. این روش به صورت همبستگی می باشدودرنمونه گیری نیزازروش نمونه گیری خوشه ای استفاده كرده ایم . جامعه موردمطالعه ما، دانش آموزان دخترمقطع پیش دانشگاهی وسوم دبیرستان منطقه یك شهر تهران می باشندكه ازمیان این تعدادما160 نفررابه عنوان حجم نمونه دراختیارگرفتیم . دوآزمون اجراشده –آزمون گسترش یافته عینی پایگاه هویت من ودیگری آزمون عزت نفس كوپراسمیت – اجرای ازمون گروهی بودوداخل كلاس وحدود20 الی 25 دقیقه وقت لازم بودتاازمونی به هردوازمون پاسخ دهد.برای تحلیل داده هاازضریب همبستگی پیرسون استفاده كردیم وبرای بررسی تفاوت میان گین هانیزازازمون استفاده نمودیم .

فصل چهارم نیزشامل دوبخش می باشدكه مربوط بررسی جهت شناختی وپس بررسی توصیفی وارتباطی سوالات پژوهش است دربررسی جهت شناختی عنوان شدكه تعدادآزمودنی ها160 نفربودندوهمگی مونث وازاین میان 151 نفرمجردو9 نفرمتاهل بودندودربخش بررسی توصیفی وارتباطی سوالات پژوهش به رابطه عزت نفس با پایگاههای هویت پرداخته شده است .

وفصل پنجم به بحث ونتیجه گیری ومقایسه تحقیق فوق باسایرتحقیقات انجام شده ودراین زمینه نیزاختصاص داده شده است .

1 – 2 – موضوع تحقیق

دریك جامعه ابتدایی كه در آن الگوهای همانندسازی ونقشهای اجتماعی محدودندهویت یابی تاحدودی اسان ترصورت می گیرد امادر جامعه پیچیده ،هویت یابی برای بسیاری ازنوجوانان كاری دشواروطولانی است . درچنین جوامعی برای اینكه نوجوان بداند« چگونه رفتاركندوچه كاری رادرزندگی دنبال كند» بایدمجموعه كاملاًنامحدودی ازرفتارهارادرنظربگیرد.درنتیجه دررشدهویت یابی نوجوان ، تفاوتهای بسیاری مشاهد ه می شود( براهنی ، 1378 )

مادامی كه خودنتواندبه هویت یكپارچه ای دست یابدنمی تواندمسیرمشخصی رادرزندگی دنبال كند، بی ثبات بوده ونوعی پراكندگی وبی انسجامی دررفتاراوحاكم می شود. درمطلوب ترین شرائط بحران هویت نوجوان بایددراوایل یااواسط دهه سوم حل شودتاخودبتواندبه مسایل دیگرزندگی بپردازد.وقتی این فرایندباموفقیت انجام بپذیرد، می گوییم فردبه هویت دست یافته است . به این معنی كه وی به مفهوم یكپارچه ای ازهویت جنسیتی ، جهت گزینی شغلی وجهان بینی نایل شده است . ( همان منبع )

درنظریه پردازی هایی كه درزمینه روزهای جست وجوی هویت وتعهددرزمینه پایگاههای هویت انجام شده است به مباحث اطمینان وامنیت درونی ، عزت نفس پایدارواضطراب توجه شده است . دراین پژوهش به دلیل گستردگی هریك ازاین مباحث ، نه تنهابه مسیله عزت نفس توجه شده است .

درنظریات ، ازیك سوافرادپایگاههای تعلیق رادارای منابع درونی اطمینان وامنیت وعزت نفس پایداردانسته اندوافرادپایگاه ممانعت وپراكندگی رافاقدچنین منابعی می دانند.( مارسیا، 1994 )

همچنین براساس یك سری مطالعات پیشین ، افرادپایگاههای هویت ممانعت ودستیابی هردوازعزت نفس بالایی برخوردارنددرصورتی كه افرادپایگاههای تعلیق وپراكندگی كه فاقدتعهدهستندازعزت نفس پایینی برخوردارند.( كرامر، 1997 )

موضوع تحقیقی كه برای این پژوهش انتخاب شده است بررسی رابطه عزت نفس با پایگاههای هویت در دانش آموزان شهر تهران می باشد.

فهرست مطالب :

فصل اول : كلیات

1-1 مقدمه ............................................................................................................................................................ 2

2-1 موضوع تحقیق ............................................................................................................................................ 8

3-1 اهداف تحقیق ........................................................................................................................................... 10

4-1 اهمیت موضوع ......................................................................................................................................... 11

5-1 دلایل انتخاب موضوع .............................................................................................................................. 12

6-1 سوالات تحقیق .......................................................................................................................................... 12

7-1 تعاریف عملیاتی واژه ها........................................................................................................................... 13

فصل دوم : موضع گیری های نظری ویافته های پژوهشی درخصوص موضوع

1-2 موضع گیری های نظری درخصوص هویت وعزت نفس....................................................................... 15

1-1-2- تعریف هویت وعزت نفس............................................................................................................. 15

2-1-2- شكل گیری هویت.......................................................................................................................... 21

3-1-2- نظریه های هویت............................................................................................................................ 26

4-1-2- نظریه های عزت نفس................................................................................................................... 34

2-2- یافته های پژوهشی درخصوص موضوع............................................................................................... 40

3-2 نتیجه گیری................................................................................................................................................... 41

فصل سوم : روش پژوهش

1-3 روش تحقیق .............................................................................................................................................. 44

2-3جامعه و نمونه آماری................................................................................................................................. 45

3-3 روش جمع آوری اطلاعات .................................................................................................................... 46

4-3 ابزار اندازه گیری هویت .......................................................................................................................... 47

5-3 ابزاراندازه گیری عزت نفس.................................................................................................................... 49

6-3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ............................................................................................................. 51

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

1-4 بررسی جمعیت شناختی ...................................................................................................................... 53

2-4 بررسی توصیفی و استنباطی فرضیه ها.............................................................................................. 56

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

1-5 بحث و نتیجه گیری................................................................................................................................. 65

2-5 نتیجه گیری نهایی ................................................................................................................................... 67

3-5 محدودیتها .................................................................................................................................................. 69

4-5 پیشنهادات ................................................................................................................................................ 69

5-5 منابع .......................................................................................................................................................... 70